Charakterystyka zjawisk gospodarczych w województwie dolnośląskim

Sektor przedsiębiorstw

Liczba spółek z udziałem kapitału zagranicznego na koniec marca 2006 br. wynosiła 5,4 tys. i była o 4,8% wyższa niż przed rokiem. Najwięcej spółek z udziałem kapitału zagranicznego działało w sekcji handel i naprawy (36,7%) oraz przetwórstwo przemysłowe (25,4%). Najwięcej podmiotów gospodarczych było zarejestrowanych we Wrocławiu (92,3 tys.).

Wg danych gromadzonych przez firmę Coface Intercredit Poland, w I kwartale 2006 r. sądy w województwie dolnośląskim wydały 13 postanowień o upadłości, tj. o 48,0% mniej niż rok wcześniej. W skali kraju spadek liczby upadłości wyniósł 41,2%. Branże, w których zanotowano najwięcej upadłości to handel hurtowy (23,0%), budownictwo (16,0%) oraz handel detaliczny (7,0%).

Zadłużenie przedsiębiorstw w 2005 r. w ujęciu ogólnym, wzrosło o 5,0% w relacji do stanu z 2004 r. Obniżyło się zadłużenie długoterminowe – o 6,2%, natomiast krótkoterminowe wzrosło o 11,0%.

Na początku 2006 r. nadal utrzymywało się wysokie tempo produkcji przemysłowej. Produkcja sprzedana przedsiębiorstw dolnośląskich w I kwartale 2006 r. była o 17,5% wyższa niż przed rokiem. W skali kraju wzrost wyniósł 12,4%. Największy wzrost produkcji sprzedanej zanotowano w następujących działach :

• produkcja pojazdów samochodowych, przyczep – 35,0%,
• produkcja wyrobów metalowych z wyłączeniem maszyn i urządzeń – 30,0%,
• produkcja maszyn i urządzeń – 25,7%,
• Produkcja mebli, inna działalność produkcyjna – 20,0 %

Rynek pracy

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w okresie I kwartału i w marcu br. zwiększyło się odpowiednio o 2,3% i 2,4% (wobec wzrostu o 3,9% i 3,4% przed rokiem). Jego tempo wzrostu było mniejsze niż przeciętnie w kraju.

Największy wzrost przeciętnego zatrudnienia wystąpił w handlu i naprawach, natomiast najbardziej obniżyło się w górnictwie. Wystąpiły odmienne tendencje kształtowania się dynamiki zatrudnienia w sektorze prywatnym i publicznym. Nadal notuje się zmniejszenie zatrudnienia w jednostkach sektora publicznego, natomiast zwiększenie w firmach prywatnych. W sektorze prywatnym przeciętne zatrudnienie wzrosło o 3,5%, natomiast w sektorze publicznym zmniejszyło się o 5,6%.

W końcu marca br. liczba zarejestrowanych bezrobotnych była mniejsza niż w marcu ub. roku (o 9,6%). Na Dolnym Śląsku tempo spadku bezrobocia było większe niż przeciętnie w kraju. W kraju na przestrzeni ostatnich miesięcy liczba bezrobotnych zmniejszyła się w ujęciu dynamicznym o 7,6%. Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie dolnośląskim zmalała o 39.824 osoby, tj. o 14,4%. Dolnośląscy bezrobotni stanowili 8,4% ich ogólnej liczby w kraju.

Stopa bezrobocia wynosząca 20,6% zmniejszyła się w porównaniu do marca ub. roku o 1,9 pkt. Nadal pozostawała na poziomie wyższym od przeciętnej dla kraju i utrzymywało się jej przestrzenne zróżnicowanie. Powiatami o najwyższej stopie bezrobocia były: złotoryjski (33,5%), lwówecki (33,4%), kłodzki (31,5%,) oraz górowski (31,4%). Najniższe stopy bezrobocia wystąpiły we Wrocławiu (10,8%) oraz w Jeleniej Górze (13,3%), a także w powiecie polkowickim i lubińskim (14,0%).

W marcu br., podobnie, jak przed rokiem wyrejestrowano więcej osób z ewidencji bezrobotnych niż zarejestrowano (o 3,5 tys. osób). Głównymi powodami utraty statusu bezrobotnego było podjecie pracy – (42,0% wyłączeń z ewidencji) oraz niepotwierdzenie gotowości do pracy (30,8%). Zwiększa się liczba ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców. W ciągu roku ich wzrost wyniósł 28,0%. Wraz z malejącą liczbą zgłoszeń zwolnień grupowych spada nadal liczba bezrobotnych zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy. Populacja tej grupy osób zmniejszyła się w ciągu roku o 27,7%.

W okresie marzec 2005 r.- marzec 2006 r. znacznie korzystniej kształtowała się sytuacja na rynku pracy wśród mężczyzn. Ich liczba bezrobotnych w tym okresie spadła o 12,3%, natomiast kobiet o 7,1%. W tym okresie tempo spadu bezrobocia w miastach było szybsze niż na wsi (wynosiło odpowiednio 10,3% i 8,2%).

Najliczniejszą grupę wśród ogółu bezrobotnych stanowiły osoby z najniższym wykształceniem (35,3%), a ich udział był o 0,2 pkt większy niż przed rokiem. Nadal utrzymują się tendencje wzrostu liczby bezrobotnych z wykształceniem wyższym (w ciągu roku wzrost o 1,8%).

W porównaniu do marca 2005 r. zmniejszyła się liczba bezrobotnych poniżej 25 roku życia (o 4,1%), chociaż ich udział w ogólne liczbie bezrobotnych jest wysoki (18,9%).

Utrzymuje się wysoka liczba bezrobotnych bez prawa do zasiłku. Zasiłki pobiera 15,4% bezrobotnych.

Pomimo spadku bezrobocia wśród osób długotrwale bezrobotnych (o 11,9%) ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych nadal jest wysoki (64,1%).

W najbliższym czasie zwolnienia zapowiedziało 7 zakładów (wszystkie z sektora prywatnego), pracę mogą stracić 342 osoby (przed rokiem dotyczyło to 11 firm i 568 osób).

Sektor publiczny

Za 2005 r. dochody jednostek samorządu terytorialnego zostały wykonane w 99,6% w stosunku do planu na 2005 r. zaś wydatki odpowiednio w 94,5%. W analizowanym okresie dolnośląskie samorządy uzyskały łącznie 113,4% poziomu dochodów z tego samego okresu 2004 r. Wydatki jst były natomiast odpowiednio wyższe o 11,6%. Dolnośląskie jst najwięcej środków publicznych przeznaczały na finansowanie zadań oświaty i wychowania – 31,0%. Ich kwota stanowiła 104,5% tej grupy wydatków sprzed roku. Ich udział w ogólnej kwocie wydatków zmniejszył się w ciągu roku o 2,1 pkt. proc. Z wykonania budżetów jednostek samorządu terytorialnego za 2005 r. wynika, że budżety zamknęły się zbiorczo nadwyżką w wysokości 220,1 mln PLN (za 2004 r. nadwyżka wynosząca 81,4 mln PLN), przy planowanym na poziomie 220,9 mln PLN deficycie. Spośród jst nadwyżkę budżetową za 2005 r. osiągnęły: miasta na prawach powiatu (224,6 mln PLN), województwo samorządowe (52,0 mln PLN), gminy miejsko – wiejskie (14,6 mln PLN) oraz gminy wiejskie (13,3 mln PLN). Pozostałe budżety jst zamknęły się deficytem wynoszącym odpowiednio dla gmin miejskich 68,8 mln PLN, a dla powiatów 15,6 mln PLN. Stan zobowiązań wykazanych na koniec 2005 r. stanowił 99,8% ich stanu sprzed roku. Wskaźnik udziału zobowiązań ogółem wszystkich jst w wykonanych dochodach ogółem wyniósł na koniec 2005 r. 23,6% (na koniec 2004 r. 26,8%). W 2005 r. ogólna kwota należności wszystkich jst wzrosła do analogicznego okresu 2004 r. o 10,3%. Udział należności ogółem w wykonanych dochodach ogółem wynosił 15,1% (przed rokiem 13,8%).

W planowanym na 2006 r. budżecie Wrocławia zakładana wielkość dochodów wynosi 2.182,7 mln PLN zaś wydatków 2.217,7 mln PLN. Na koniec 2006 r. przewidywany jest deficyt budżetowy na poziomie 35,0 mln PLN, a wielkość zadłużenia na wartość 668,0 mln PLN, co stanowi 30,6% planowanych dochodów. W 2006 r. 24,3% wydatków ogółem zostanie przeznaczonych na inwestycje.

Dochody budżetowe

W I kwartale 2006 r. łączna kwota dochodów budżetowych wykonanych w regionie dolnośląskim wyniosła ogółem 2,66 mld PLN i była wyższa od kwoty dochodów budżetowych wykonanych przed rokiem (o 18,09%) i od wpływów w IV kwartale 2005 r. (o 17,28%).

Wielkość wpływów z podatków pośrednich w I kwartale 2006 r. wyniosła ogółem 1,12 mld PLN, co stanowiło 42,42% dochodów budżetowych. Największą część stanowiły wpływy z tytułu VAT, które przekroczyły kwotę 1,01 mld PLN (tj. 38% dochodów budżetowych). W porównaniu z analogicznym okresem 2005 r. odnotowano wzrost wpływów z tytułu akcyzy (o 1,39%), natomiast w relacji do IV kwartału ub. r. wielkość tych wpływów zmniejszyła się (o 19,56%).

W I kwartale br. wielkość wpływów z tytułu podatku dochodowego ogółem wyniosła 1,48 mld PLN, co stanowi 55,66% dochodów budżetowych. Znacząco wzrosła wielkość wpływów z podatku dochodowego od osób prawnych zarówno w stosunku do IV kwartału 2005 r. (o 150,07%), jak i w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. (o 37,41%). Natomiast odnotowano spadek wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do IV kwartału ub. r. (o 29,09%) oraz wzrost w relacji do analogicznego okresu 2005. r. (o 9,86%).

Struktura dochodów budżetowych z tytułu podatków w woj. dolnośląskim w I kwartale 2006 r. była następująca:

• podatek od towarów i usług (VAT) – 38,00%,
• podatek akcyzowy – 4,17%,
• pozostałe podatki pośrednie – 0,26%,
• podatek dochodowy od osób fizycznych – 26,30%,
• podatek dochodowy od osób prawnych – 29,36%,
• oraz inne – 1,92%.

Dochody pobrane przez Izbę Celną z tytułu cła w I kwartale 2006 r. wyniosły 19,79 mln PLN i były wyższe zarówno od wpływów uzyskanych w analogicznym okresie 2005 r. (o 33,13%), jak i od wpływów uzyskanych w IV kwartale 2005 r. (o 7,91%).

Według stanu na koniec marca 2006 w województwie dolnośląskim kwota zaległości z tytułu nie płacenia podatków wynosiła 1,64 mld PLN. Największe zaległości mają firmy rozliczające się z podatku VAT (930,7 mln PLN) i akcyzy (192,9 mln PLN) oraz osoby fizyczne (312,4 mln PLN).

Inwestycje

Nakłady inwestycyjne przeznaczone na realizację nowych obiektów majątkowych oraz rozbudowę i modernizację istniejących w 2005 r. były o 5,4% wyższe niż w poprzednim roku. Inwestorzy rozpoczęli realizacje ponad 7 tys. nowych inwestycji o łącznej wartości blisko 3 mld PLN. W porównaniu z 2004 r. w liczba inwestycji wzrosła o 50,8%, obniżyła się wartość realizowanych obiektów – o 3,4%.

Początek 2006 r. stał nadal pod znakiem dużego zainteresowania Dolnym Śląskiem ze strony inwestorów. Największym sukcesem województwa jest decyzja koncernu LG o budowie dziewięciu fabryk w okolicy Wrocławia. Na początku roku rozpoczęły się prace przy budowie zakładów LG. Zgodnie z zapowiedziami firmy produkcja powinna się rozpocząć na jesieni 2006 r.

Z informacji zamieszczanych w mediach można szacunkowo stwierdzić, że w 2005 r. i w I kwartale 2006 r. rozpoczęto lub potwierdzono ok. 200 projektów inwestycyjnych, w których zatrudnienie znajdzie co najmniej 40 tys. osób. Część inwestycji już się rozpoczęła (LG Philips prowadzi prace niwelacyjne, produkcja ma ruszyć jeszcze w 2006 r.), część zacznie się w najbliższym czasie (np. Colgate w kwietniu nabył działkę w Świdnicy). Niektóre rozpoczęły już działalność (oficjalne otwarcie Electroluxa w Oławie nastąpiło 26 kwietnia br.), albo rozpoczną ją jeszcze w tym roku. (Electrolux w Świdnicy).

Większość nowych inwestycji produkcyjnych była do tej pory lokowana na terenach należących do specjalnych stref ekonomicznych. Od pewnego czasu zauważalne jest również ożywienie poza SSE. Samorządy, oferują tereny inwestycyjne, najczęściej określane jako parki inwestycyjne lub przemysłowe. Obszary te, wyposażone w odpowiednią infrastrukturę (budowaną przy wykorzystaniu środków z UE), oferujące ulgi w podatkach od nieruchomości stanowią alternatywę dla specjalnych stref ekonomicznych. Obiekty tego typu powstały m. in w Głogowie (Zachodnia Dzielnica Przemysłowa), Wrocławiu (na terenach dawnego Dolmelu), podwrocławskich Siechnicach (Gminna Strefa Aktywności Gospodarczej). Trwają prace przy tworzeniu Parku Technologicznego w Wałbrzychu, przeznaczonego na inwestycje z branży nowoczesnych technologii. W okolicach Oławy powstała Strefa Rozwoju Gospodarczego na terenie dawnego lotniska wojskowego. W Polkowicach gmina tworzy Regionalny Park Przemysłowo-Technologiczny. Na 41 ha przylegających do polkowickiej podstrefy LSSE ma powstać centrum przemysłowe oraz ośrodki badawcze i laboratoria. Partnerami przedsięwzięcia są firmy, które mają fabryki w polkowickiej podstrefie LSSE, Volkswagen Motor Polska i Sitech. Oprócz centrów badawczych w RPPT powstaną fabryki zagranicznych dostawców tych firm.

Do najważniejszych inwestycji produkcyjnych, które zostały ogłoszone na początku 2006 r. należą m. in.

• Amerykański koncern motoryzacyjny American Axle Manufacturing zakupił działkę w Stanowicach pod Oławą, gdzie zainwestuje 50 mln USD. Na terenie byłego lotniska zamierza wybudować zakład produkujący części samochodowe, w którym zatrudni w I etapie co najmniej 250 osób. Zakłady mają rozpocząć produkcję już jesienią 2006 r.
• Japońska spółka Nifco wybuduje w Świdnicy fabrykę nitów, pierścieni, zacisków z tworzyw sztucznych oraz innych części na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego. W zakładzie, którego budowa rozpocznie się w sierpniu 2006 r., pracę znajdzie ponad 100 osób.
• Firma Gotec Sp. z o.o. prowadząca już działalność w LSEE wybuduje nowe hale produkcyjne w Środzie Śląskiej. Niemiecki inwestor produkuje elementy gumowe dla motoryzacji. Nakłady inwestycyjne związane z dalszą rozbudową wyniosą 25,7 mln PLN, a zatrudnienie zwiększy się o 120 osób.
• Elton GmbH to zupełnie nowy inwestor, który planuje wybudować, również w Środzie Śląskiej, nowoczesny zakład produkujący elementy metalowe do systemów hydraulicznych, stosowanych w przemyśle samochodowym. Nakłady inwestycyjne mają wynieść około 22,5 mln PLN przy zatrudnieniu 165 pracowników. Szacuje się, że obie inwestycje wygenerują 250 miejsc pracy w lokalnych firmach usługowych
• Niemiecka firma ETO Magnetic podjęła decyzję o budowie, we Wrocławiu, nowych hal produkcyjnych oraz centrum badawczo – rozwojowego i konstrukcyjnego. Wartość inwestycji wyniesie ok. 30 mln EUR. Po rozbudowie, zatrudnienie znajdzie ponad 400 osób, zarówno inżynierowie, jak również elektromonterzy, monterzy i osoby niewykwalifikowane, które zostaną odpowiednio przeszkolone i przygotowane do wykonywania czynności produkcyjnych.
• Kolejną (obok HP, Siemensa i Capgemini) dużą inwestycją z sektora usługowego zlokalizowaną we Wrocławiu będzie centrum BPO (Business Process Outsourcing) międzynarodowej firmy KPIT Cummins. Centrum zostanie zlokalizowane we Wrocławskim Parku Technologicznym w czerwcu 2006. Początkowo zatrudniać będzie 100 osób z regionu. Z czasem zespół powiększy się do 500 pracowników. Na pracę mogą liczyć doświadczeni inżynierowie. W przyszłości firma planuje nawiązanie współpracy z lokalnymi uczelniami wyższymi, by móc zatrudniać odpowiednio przygotowanych absolwentów.

Specjalne Strefy Ekonomiczne

Największą strefą na Dolnym Ślasku jest Wałbrzyska SEE – „Invest park” obejmujaca 939,4 w 16 podsterfach. W kwietniu 2006 r. strefa została powiększona o 127 ha. Zwiększono podstrefę we Wrocławiu, gdzie koncern 3M wybuduje zakład produkujący folie do ekranów LCD (odbiorcą będzie prawdopodobnie LG Philips budujący fabrykę w Biskupicach). Wartość inwestycji to ponad 200 mln PLN, a zatrudnienie znajdzie ok. 500 osób. W powiększonej podsterfie w Oławie, firma SCA Hygiene Products rozbuduje, kosztem 186 mln PLN, istniejącą fabrykę środków higienicznych. W Świdnicy podsterfa powiększy się o tereny, na których firma Elstar Olis SA wybuduje zakład produkujący biokomponenty do paliw oraz o obszar przeznaczony dla poddostawców firm Electrolux i Colgate. W skład WSEE wejdzie również podstrefa w Skarbimierzu w woj. opolskim.

Wg danych na koniec 2005 r. w zakładach położonych w WSEE działało 61 firm zatrudniających ponad 18,7 tys. pracowników. Skumulowane wydatki inwestycyjne od początku działania strefy do końca 2005 r. wyniosły blisko 4,6 mld PLN. Zagospodarowanie obszaru strefy – czyli obszar zajęty przez firmy posiadające zezwolenie - wynosi 71,3%.

Drugą, co do wielkości strefą, jest Legnicka SSE obejmująca 417 ha w 7 podsterfach. Stopień zagospodarowania strefy wynosi 53,8%, ale w niektórych podsterfach (Legnica, Polkowice) sięga 80-90%. Wg danych na koniec I kwartału 2006 r. w strefie działały 62 firmy zatrudniające ponad 6,9 tys. osób. Łączne wydatki inwestycyjne wyniosły ponad 2,9 mld PLN.

Kamiennogórska SSE Małej Przedsiębiorczości obejmuje 240,8 ha w 7 podstrefach. W strefie działa 29 firm zatrudniających blisko 2,4 tys. osób. Skumulowana wartość inwestycji na koniec marca 2006 r. wyniosła ponad 706 mln PLN. Zezwolenia wydane w I kwartale 2006 r. otrzymały trzy przedsiębiorstwa reprezentujące kapitał niemiecki

Infrastruktura

Dolny Śląsk jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się gospodarczo regionów Polski, co przyczynia się do rozwoju sprawnej komunikacji i transportu. Wrocławski Port Lotniczy jako pierwszy w Polsce opracował plan opisujący kierunki rozwoju lotniska na lata 2005-2020, co pozwoliło ubiegać się o pieniądze z UE. W 2005 r zakończyła się modernizacja starego terminala, powiększono hale przylotów i odlotów, usprawniono odprawę bagażu, powiększono salę dla pasażerów oczekujących, poprawiono bezpieczeństwo. W planach do 2008 r. jest budowa nowego terminalu m. in. z własnym centrum konferencyjno-hotelowym. Przewóz pasażerów w 2005 r. w porównaniu do 2004 r. wzrósł o 32,31%. Do kwietnia 2006 r. zostały uruchomione połączenia lotnicze z Wrocławia do Londynu, Dublina, Mediolanu, Nottingham, Shanon, Dortmundu, Warszawy i Gdańska. Do końca roku planowane jest jeszcze uruchomienie nowych połączeń do Londynu, Glasgow, Liverpoolu i Frankfurtu nad Menem. Według prognoz Portu Lotniczego w stosunku do 2005 r., w 2006 r. planowany jest wzrost liczby odprawianych pasażerów o blisko 70%, a w 2010 r. przewidywany jest blisko 5-krotny wzrost. We Wrocławiu i jego okolicach powstają trzy trasy mające rozładować ruch w centrum:

Autostradowa Obwodnica Wrocławia, łącząca autostradę A4 z drogami krajowymi nr 5 (na Poznań) i nr 8 (na Warszawę) – przejęcia działek oraz projekt techniczny mają być zakończone w czerwcu br. a całość ma zostać wybudowana do 2008 r.,

obwodnica śródmiejska, w kwietniu ma rozpocząć się budowa odcinka od ul. Grabiszyńskiej do estakady Gądowskiej, ponadto w tym roku mają się zakończyć przygotowania do budowy dwóch kolejnych odcinków od mostu Milenijnego do ul. Żmigrodzkiej i od ul. Żmigrodzkiej do ul. Krzywoustego,

obwodnica wschodnia, łącząca Bielany, Łany i Długołękę (koszt 780 mln PLN) finansowana będzie z budżetu marszałka i być może z dotacji unijnych, w tym roku mają zakończyć się prace projektowe na całą 30km trasę, a w ciągu dwóch lat ma nastąpić wykup gruntów pod budowę.

Sejmowa Komisja Infrastruktury poprze starania o jak najszybsze wybudowanie ekspresowego połączenia kolejowego Wrocławia z Warszawą.

Najważniejszą inwestycją realizowaną na terenie województwa dolnośląskiego w ramach infrastruktury kolejowej jest modernizacja korytarza kolejowego C-30 i CE-30 na odcinku Opole – Wrocław – Legnica – Węgliniec - Zgorzelec, mająca na celu zintegrowanie transportu kolejowego z systemem UE. Inwestycja jest finansowana z udziałem środków budżetowych, kredytu EBI, PHARE, ISPA oraz środków PKP PLK SA. Jej koszt ogółem wynosi 47,3 mln PLN, a ukończenie jest przewidywane w 2008 r.

Budownictwo i nieruchomości

Wyniki firm budowlanych w I kwartale 2006 r. były znacząco lepsze niż w poprzednim roku. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług były o 18,2% wyższe niż przed rokiem. Wartość produkcji budowlano-montażowej w tym okresie wzrosła o 12,9%. W skali kraju wzrost wyniósł 4,5%. Największy wzrost produkcji zanotowano w przedsiębiorstwach zajmujących się głównie przygotowaniem terenu pod budowę (o 240,0%), spadek przychodów wystąpił w przedsiębiorstwach wykonujących roboty wykończeniowe (o 7,0%). Ożywienie w działalności budowlanej wystąpiło pomimo niekorzystnych warunków pogodowych. Wysoka dynamika prac związanych z przygotowaniem terenów pod budowę pozwala sądzić, że produkcja budowlana będzie rosnąć w najbliższych miesiącach. Największy udział, pod względem rodzajów obiektów, miały roboty realizowane w budynkach przemysłowych i magazynowych - 18,3% ogólnej wartości sprzedaży.

Polepszenie koniunktury w budownictwie jest już częściowo zauważalne w liczbie mieszkań oddanych do użytku. W pierwszych trzech miesiącach 2006 r. oddano do użytku 1,9 tys. mieszkań tj. o 9,2% więcej niż przed rokiem. W kraju wzrost wyniósł 1,4%. Zauważalny jest wzrost udziału czynszowego budownictwa społecznego – 11,0% oddanych mieszkań (rok wcześniej 1,3%).

Wzrosła również liczba wydanych pozwoleń na budowę – o 15,0%. Wydane pozwolenia w zdecydowanej większości dotyczą inwestorów budujących na sprzedaż lub wynajem (54,8%), oraz inwestorów indywidualnych (36,3%). Prawdopodobnie z powodu trudnych warunków pogodowych zmniejszyła się natomiast liczba zgłoszonych przez inwestorów rozpoczętych budów – o 13,3%. Większość rozpoczętych inwestycji została zgłoszona przez inwestorów indywidualnych (62,0%). Wg opinii pośredników w obrocie nieruchomościami, we Wrocławiu nadal rośnie popyt na mieszkania. Wzrost popytu na rynku wtórnym spowodował wzrost cen mieszkań oceniany w skali roku 2005 r.na 15-25% w zależności od lokalizacji. W ciągu czterech pierwszych miesięcy 2006 ceny nowych mieszkań wzrosły o kolejne 20%. Wzrost cen wynika też z drożejących gruntów przeznaczonych pod budowę. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego obejmują ok. 25% powierzchni miasta, co w znaczący sposób opóźnia inwestycje deweloperów. Do końca 2007 r. władze Wrocławia mają przygotować ok. 900 ha terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową. W wyniku dużego popytu deweloperzy konkurują ze sobą nie ceną, ale jakością inwestycji. Zwiększa się liczba inwestycji o podwyższonym standardzie i wyższej cenie (5-8 tys PLN/m2). W związku z niewystarczającą podażą na rynku pierwotnym wyraźnie wzrosło zainteresowanie kupujących rynkiem wtórnym. Dodatkowym argumentem są ceny, niższe na rynku wtórnym średnio o ok. 20,0%.

Liczba mieszkań oddanych do użytku w największym stopniu wzrosła w mieście Legnicy (ponad 6-krotnie) oraz w powiatach: bolesławieckim (o 132,0%), świdnickim (126,2%) i kłodzkim (o 69,1%). Do największych inwestycji mieszkaniowych w najbliższym okresie można zaliczyć przedsięwzięcie firmy Impel SA, która planuje zabudowę 15 hektarowej działki w centrum Wrocławia. Na terenie dawnych ZNTK powstanie osiedle mieszkaniowe oraz budynki usługowe. Ożywienie gospodarcze i napływ inwestorów spowodował wzrost popytu na rynku nieruchomości komercyjnych. Obecnie realizowane inwestycje powinny spowodować, że pod koniec 2007 r. we Wrocławiu będzie ok 180 tys. m2 powierzchni biurowej – czyli dwa razy więcej niż na koniec 2005 r. Najbardziej poszukiwane są duże powierzchnie o wysokim standardzie (klasa A). Popyt rośnie w wyniku inwestycji dużych zagranicznych koncernów, (takich jak HP, Siemens) w centra usługowe. W fazie realizacji jest kilka dużych obiektów, których inwestorami są duże firmy deweloperskie (Ghelmaco, GTC, Skanska). O rosnącym popycie świadczą wyniki przetargu organizowanego przez Urząd Miasta. Działka przeznaczona pod biurowiec osiągnęła cenę ponad 3 tys. PLN /m2 – ponad 5-krotnie więcej niż cena wywoławcza. Duży popyt spowoduje prawdopodobnie wzrost cen, które przez dłuższy czas były ustabilizowane na stosunkowo niskim, w porównaniu z innymi dużymi miastami, poziomie.

Handel

W I kwartale br. sprzedaż detaliczna i hurtowa zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe była wyższa od ubiegłorocznej.

Sprzedaż detaliczna była o 11,4% wyższa niż przed rokiem. Wzrost sprzedaży odnotowano w większości branż, przy czym największą dynamikę odnotowano w przedsiębiorstwach zaliczonych do grupy „pozostała sprzedaż” (pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach – o 75,6%), przedsiębiorstwach sprzedających paliwa (o 42,4%), prasę i książki (o 38,9%), żywność, napoje, tytoń (o 19,3%), zaliczonych do grupy „sprzedaż bez specjalizacji” (o 14,6%), włókno, odzież i obuwie (o 12,5%). Ubiegłorocznego poziomu sprzedaży nie osiągnęły przedsiębiorstwa sprzedające farmaceutyki, kosmetyki (spadek o 2,7%).

Sprzedaż hurtowa w I kwartale 2006 w przedsiębiorstwach handlowych była o 15,9% wyższa niż przed rokiem a w przedsiębiorstwach hurtowych odpowiednio o 20,7%.

W marcu sprzedaż detaliczna była o 9,8% wyższa niż przed rokiem. Sprzedaż hurtowa w tym okresie w jednostkach handlowych wzrosła o 20,3%, a hurtowych o 26,2%.

Rolnictwo

W skupie produktów rolnych w marcu br. odnotowano w porównaniu do poprzedniego miesiąca wzrost cen zbóż (średnio o 1,3%), w tym pszenicy i żyta odpowiednio o 0,4% i 7,2%.

Wyższe były również ceny żywca wołowego i wieprzowego odpowiednio o 0,8% i 4,6%. Spadek ceny wystąpił w odniesieniu do żywca drobiowego (o 3,7%). Cena mleka nie zmieniła się i za 1 litr płacono w marcu 0,99 zł. Na targowiskach natomiast odnotowano dalszy wzrost ceny ziemniaków jadalnych (o 18,5%) w porównaniu do ceny sprzed miesiąca i (o ponad 30%) do notowanej w styczniu br.

W porównaniu do marca 2005 r. w skupie ceny zbóż kształtowały się na ubiegłorocznym poziomie, zdecydowanie wyższa (o 35,2%) była cena żyta, więcej (o 3,1%) płacono także za żywiec wołowy. Niższe ceny odnotowano w przypadku żywca wieprzowego (o 18,1%) i drobiowego (o blisko 13%); zaś cena mleka była niższa o 1,0%. Natomiast na targowiskach ceny ziarna pszenicy i jęczmienia kształtowały się na takim samym poziomie jak przed rokiem, tj. odpowiednio 50,00 i 40,00 PLN/dt. Blisko dwukrotnie wyższa była cena ziemniaków jadalnych - za 1dt płacono 92,50 PLN.

Niski poziom cen skupu żywca wieprzowego przy jednoczesnym wzroście cen ziemniaków i zbóż na targowiskach oraz w skupie powoduje, że opłacalność tuczu trzody chlewnej nadal spada.

Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg zestawu pasz była niższa od notowanej przed miesiącem (o 4,1%), w odniesieniu do notowanej w styczniu (o 19%) i przed rokiem o 50%.

Wynagrodzenia

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w I kwartale oraz marcu br. było nominalnie wyższe od ubiegłorocznego odpowiednio o 4,0% i 3,3%. W I kwartale br. większą dynamikę wzrostu płac zanotowano w sektorze prywatnym. Relacja wynagrodzenia w sektorze prywatnym do przeciętnej płacy w sektorze publicznym wyniosła 83,3%. Ubiegłoroczny poziom płac przekroczony został w większości sekcji sektora przedsiębiorstw. Najbardziej w I kwartale br. zwiększyły się płace w przetwórstwie przemysłowym (o 8,4%). Na znaczący wzrost przeciętnego wynagrodzenia w przetwórstwie wpłynął wzrost płac w 22 działach (spośród 23) tej sekcji. Ponadto, wyższy niż przeciętny wzrost wynagrodzeń wystąpił także w budownictwie (o 6,7%) oraz obsłudze nieruchomości i firm (o 5,2%). Obniżyły się płace w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (o 5,4%) oraz w górnictwie (o 0,7%).

Największy wzrost płac w marcu br. w porównaniu do marca 2005 r. podobnie, jak w I kwartale br. zanotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (o 10,4%). Ponadto duży wzrost płac wystąpił w sekcji hotele i restauracje (o 9,0%) oraz w górnictwie (o 8,9%). Znaczący spadek przeciętnego wynagrodzenia w marcu br. miał miejsce w sekcji wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę.

Wykorzystanie funduszy z Unii Europejskiej

Stan realizacji ZPORR na dzień 31 marca br. w województwie dolnośląskim jest bardzo zadowalający. Decyzje o dofinansowaniu wyczerpują ponad 90% alokacji na lata 2004-2006, a ogólna wartość zakontraktowanego dofinansowania projektów w ramach trzech Priorytetów stanowi kwotę ponad 698,87 mln PLN (tj. 80,42% alokacji), w tym w ramach Priorytetu I – 438,15 mln PLN (tj. 88,28% alokacji). Środki finansowe pochodzące z EFS w ramach działań wdrażanych przez DWUP są wykorzystywane w coraz szybszym tempie – do 31 marca br. podpisano 71 umów na kwotę 42,3 mln PLN (tj. 49,52% alokacji). Największym zainteresowaniem cieszy się działanie Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i kształcenia ustawicznego w regionie, do którego w marcu br. przesunięto po 30% środków z działania Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa, a także zagrożonych procesami restrukturyzacyjnymi, dzięki czemu poziom wykorzystania środków w tych działaniach uległ zmianie.

Środki zakontraktowane w ramach SPO RZL do 31 marca br. stanowią kwotę 661,7 mln PLN i wyczerpują alokację na lata 2004-2006 w 75,8% (w tym w ramach działania Perspektywy dla młodzieży w 97,6%). Po uwzględnieniu umów podpisanych w kwietniu br. wskaźnik wykorzystania środków wynosi 100%, dlatego procedura naboru wniosków o dofinansowanie nie jest obecnie prowadzona.

Dolnośląscy przedsiębiorcy wykazują olbrzymie zainteresowanie programami pomocowymi, a projekty przez nich składane są coraz lepsze. Środki dostępne w ramach PHARE oraz SPO WKP zazwyczaj wyczerpują się po pierwszym terminie składania wniosków. Większym zainteresowaniem cieszą się programy inwestycyjne niż doradcze. W ramach funduszy PHARE 2002 SSG i 2003 SSG obecnie trwają rozliczenia i brak terminów składania wniosków. W ramach działania 3.4 ZPORR Mikroprzedsiębiorstwa podpisano 125 umów, których wartość przekroczyła 10,8 mln PLN (tj. 54,77% alokacji). W ramach SPO WKP do 31 marca br. podpisano 238 umów, których wartość przekroczyła kwotę 63,84 mln PLN. Mimo ogromnego zainteresowania korzystaniem ze środków unijnych, dotychczas zaledwie 12% spośród składających wnioski podpisało umowy o dotacje. Jest to efektem biurokratycznych barier, stąd najważniejszym postulatem jest uproszczenie procedur przyznawania środków unijnych. Ponadto firmy rezygnują z otrzymanego wsparcia z powodu zbyt skomplikowanych procedur rozliczania dotacji. Na zwrot kosztów z funduszy unijnych firmy czekają nawet 5 miesięcy.

W ramach SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich do 31 marca zostało złożonych 2.293 wniosków, podpisano 1.136 umowy na kwotę 135,34 mln PLN oraz dokonano 790 płatności na kwotę 65,35 mln PLN (najwięcej w ramach działań Ułatwianie startu młodym rolnikom, gdzie wykorzystano już 86,74% przyznanego limitu środków). Natomiast w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich złożono ogółem 28.012 wniosków, z czego 18.382 zweryfikowano pozytywnie. Do 31 marca podpisano 17.238 umów na kwotę 67,22 mln PLN.